Zoals u wellicht weet, zijn er ruim 40 mensen o.a. vanuit Open Hof op bedevaart naar Santiago de Compostella, Fatima en Lourdes.
Bekijk hier onder de foto’s en het reisverslag. Dit wordt dagelijks bijgewerkt!
Foto’s en teksten : Rita Schoolenberg
vrijdag 7 september
Uitgezwaaid door een flink aantal parochianen en na de reiszegen door pastoor Gerrit Toussaint, vertrokken de pelgrims vanuit Open Hof. Bij Hazeldonk werd de chauffeur gewisseld: Gert- Jan maakte plaats voor Peter. We gingen de grens over naar België. Instructies over hoe we ons moesten gedragen in de bus werden uitgevaardigd en gelukkig was er ook koffie! Doordat Tilly gister jarig was (en vandaag haar dochter) werd er bij de koffie een heerlijk koekje geserveerd. Overigens had Paula al weken alle reclames bij de Lidl, Action en Bas afgestruind om te zorgen dat er voldoende te snoepen is onderweg.
Rita opende met een korte bezinning en gebed. Je merkt ondertussen dat wanneer je vroeg opstaat, de dag heel lang duurt…
Onze reisleider Jos vertelde een en ander over de omgeving, want we waren zo ongeveer ook al de Belgisch-Franse grens overgegaan. En dus werd het tijd voor een break…om even de benen los te schudden…sanitaire noden te vervullen.
We reden weer verder; kwamen langs Amiens en Rouen zagen we voorbijtrekken. Ondertussen hadden we een lunchpauze. Heerlijk zonnig buiten…lekker om even rond te lopen en in de zon je broodje te nuttigen.
Na de lunch hadden we verplicht rust.
De bus zakte ondertussen meer en meer zuidwaarts af onder de veilige leiding van Peter. We kregen van Jos een quiz uitgedeeld…we hadden nog een pauze…een bezinnend moment…en voort gingen wij langs ’s Heren wegen. Rond 19.30 uur kwamen we -zoals gepland- aan in ons hotel, onder Poitiers. Na een lekkere maaltijd gingen we snel ons koffertje opzoeken, na deze vermoeiende dag.
zaterdag 8 september
Vandaag het feest van Maria Geboorte….
Een heerlijk ontbijt mochten we voor onszelf van het buffet af op ons bord plaatsen. Om 9 uurvertrokken we vanuit Poitiers naar Bordeaux. Zonder stops kwamen we daar om 12.15 uur aan.
We mochten de stad Bordeaux in: broodje gekocht, rondje om de kathedraalgelopen, door de oude stadspoort, de Petruskerk in, santiago-schelpen gezien en bovendien een heerlijk ijsje genuttigd, waardoor we bijna te laat bij de bus kwamen, maar het was lekker! In de bus op weg naar Spanje, kwamen we in de file terecht…we deden een puzzel (instinkers!) en de file duurde voort.
Nadat Rita ten einde raad ging bidden, samen met de mensen in de bus, bleek de file opeens snel opgelost. We stopten nog even voor de Frans- Spaanse grens (sanitair en de chauffeur had water nodig) en vervolgden de weg naar Irun.
We hebben lekker gegeten…en gaan weer enthousiast op naar de volgende dag.
zondag 9 september
Na een voor sommigen onrustige nacht, mochten we weer genieten van een fijn ontbijt in gezelligheid.
Om 9 uur vertrokken we naar Burgos….over de hoogvlakte…de messeta….met graanakkers, met rotsige wanden…en zonneschijn.
Na het ochtendgebed/ viering kregen we koffie…heerlijk.
Jos vertelde onderweg over de Heilige Jacobus en over het ontstaan van Santiago als bedevaartplaats. Het zijn vooral legendes: ze zijn niet echt gebeurd, maar wel waar…
Vader Jacob, slaapt gij nog?
In veel landen is dit lied bekend, waar ene Jacob nog slaapt terwijl de klokken luiden. Deze Jacob is een luie of uitgeputte pelgrim op weg naar Santiago. Wanneer ’s ochtends de klokken opriepen om naar de mis te gaan, zongen de bedevaartgangers: ‘Vader JACOB… ALLE KLOKKEN LUIDEN .Bim Bim Bom!’ Het was namelijk gebruik dat een pelgrim met de eerste klokslag zijn slaapplaats verliet, de mis bijwoonde en daarna verder trok.
Het vroegere opstaan was slechts een van de vele uitdagingen van de pelgrims. Voor de meesten was de tocht naar Santiago het avontuur van hun leven en een ‘vader Jacob’, was geliefd als bron van verhalen over de grote, wijde wereld.
Rond 11.30 uur kwamen we bij het hotel aan nabij Burgos.
We gingen eten, rusten en in de zon zitten. Om 14.15 uur gingen we op pad naar de stad.
De prachtige kathedraal bezochten we…mooie altaarstukken, beelden, de trappen, onvoorstelbaar gewoon…
Daarna bezochten we het klooster Miraflores…waar ook veel prachtigs te zien was. Rond 18.45 weer terug bij het hotel…nog even rust voor we de maaltijd gingen nuttigen.
maandag 10 september
Vandaag moesten we een uur eerder het bed uit. We vertrokken na een heerlijk ontbijt rond 8 uur vanuit Burgos. Op het parkeerterrein stonden ook bussen van Rabobank en Cofidis…die kwamen terug van de ronde van Spanje! We begonnen in de bus weer met een korte viering/ bezinning. Waarin we o.a. voor de achterblijvers hebben gebeden en tot de H. Jacobus.
Langs de camino reden wij naar Leon. Onderweg zagen we de pelgrims lopen en fietsen en eenmaal aangekomen in Leon liepen ze daar ook in grote getale vrij in het wild en ‘aanraakbaar’ rond. Fantastisch om te zien!
We gingen de kathedraal van Leon binnen, met mooie glas-in-lood ramen. Donkere kerk, maar die ramen waren prachtig!
Daarna nog naar het huis wat Gaudi in zijn begintijd heeft gemaakt.
Na lunch (ergens) en rondwandelen gingen we weer in de bus richting Santiago.
We gingen naar O Cebreiro met een pre- Romaans kerkje…half in de grond…we liepen daar wat rond, het mooie eenvoudige kerkje bekeken. Kaarsje opgestoken, in stilte gezeten met Taize-muziek op de achtergrond.
Vanmorgen was het nog bewolkt en regende het soms nog, maar nu schijnt volop de zon.
Via Samos, Sarria en Lugo gingen we naar Santiago de Compostella…onderweg veel pelgrims gezien, die lopend of per fiets op weg zijn…
Een quiz van Jos doodde de tijd nog, want het bleek nog een heel eind te zijn…en dat klopte ook, want de chauffeur kon ook niet vinden waar het hotel precies was. Maar rond 19.45 uur kwamen we in het hotel aan….
dinsdag 11 september
Vanmorgen gingen we naar Santiago…rond 9.30 uur kwamen we bij de kathedraal aan en bezochten als eerste de H. Jacobus..waar we onze handen op de schouders legden, terwijl ook zelf een hand op de schouder werd gelegd…door Jos of door Rita. Aangeraakt worden…geraakt worden…we waren ontroerd.
Daarna gingen we naar het graf van Jacobus. Rond de kathedraal werden we geleid door Jos. We dronken een bakkie koffie en liepen wat rond in de straatjes. Om 11.30 uur langzaam naar de kathedraal toe voor de pelgrimsmis. Het was vol, overvol, zowel met pelgrims, als met andere toeristen. Een mooie viering, waarbij een zuster prachtig zong en inzette; het Spaans is moeilijk te verstaan, maar door de katholieke structuur lukte het goed de mis te volgen. We werden als ‘pelgrims uit Rotterdam’ welkom geheten. De vredewens was mooi met allerlei omhelzingen…en daarna….hoogtepunt!…..het wierooksvat….ja hoor…vandaag troffen we het!
Na deze prachtige ontroerende ervaring gingen we iets te eten opzoeken. Dat lukte en ook souvenirs werden aangekocht. Van Jos kregen we nog een rondleiding langs de kapellen in de kathedraal…waarin pracht en praal te zien was.
Op een terrasje nog wat met elkaar gedronken, door naar de -heel vroeg ontstane- Franciscuskerk…en vol ervaringen gingen we naar de bus, terug naar het hotel.
woensdag 12 september
We mochten redelijk vroeg uit de veren vanmorgen, want het was nog donker: 7 uur. Na een ontbijt, inpakken van koffers gingen we per bus zuidwaarts, naar Portugal.
Op de snelweg aangekomen hadden we weer het bezinnende moment van Rita en reden we langs o.a. de havenstad Vigo…met een mooi uitzicht.
We zijn nu op weg naar het verste punt van de reis. Voor koffie wordt gezorgd, ondanks een defect apparaat: Jos en Paula hebben in alle creativiteit thermoskannen gekocht. Gelukkig maar, want zonder koffie geen lach!
In Braga bezochten we de kerk Bom Jesus…prachtig, met heel mooie tuinen er om heen…met een soort treintje- liftje gingen we omhoog en naar beneden…je mocht overigens ook lopen, maar aanbevolen werd dit vooral naar beneden te doen…want er zijn ruim 600 treden. Sommige heel sportieve mede- pelgrims durfden dit aan.
Met de bus reden we verder….even een flink eind voorbij Porto gebruikten we de lunch. Jos had ondertussen een en ander over Fatima, de verschijningen van Maria, de herderskinderen verteld, maar een aantal busbewoners hield het luisteren niet vol en deden een dutje…
Rond 16 uur ( we leven hier in Portugal een uur eerder) kwamen we in ons hotel aan.
Een uurtje later kregen we een rondleiding over de heiligdommen…de verschijningskapel, de kathedraal, de plaats waar de kaarsen IN het vuur worden gegooid. We konden daarna of de nieuwe kathedraal bekijken of aanwezig zijn bij de sacramentsprocessie. Mooi weer en heerlijk om buiten te zijn en daarbij de intentie en de serieuze aanbidding te zien…
donderdag 13 september
Vanmorgen mochten we uitslapen…althans de mogelijkheid was er…maar sommigen vonden het plezierig om reeds om 7 uur naar de sacramentsprocessie . Om 10 uur begon de grote afscheidsviering op het plein met ziekenzegen, belofte om weer terug te komen en afscheidsprocessie. Indrukwekkend vooral het zwaaien met de zakdoekjes….tot groet van Maria…
Het was warm op het plein…met de zon erbij…veel mensen…net als gisteravond bij de lichtprocessie. Opvallend hier is dat er geen kaarsen worden aangestoken, maar dat de kaarsen al brandend in het vuur worden gegooid. Ook kan je hier handen, benen en andere lichaamsdelen van was kopen die je dan in het vuur kunt gooien…als een soort van ‘rouwproces’ om er los van te komen….
Rita kocht een hoed om de zonnesteek te voorkomen en dat was maar goed ook!
Na het middageten gingen we met elkaar de kruisweg lopen…mooi, indrukwekkend, maar ook heel warm, of beter: heet!
We hielden het vol door regelmatig de schaduw op te zoeken.
Na de kruisweg gingen we naar Aljustrel, de plats waar de kinderen Francisco, Jacinta en Lucia hebben gewoond. Hun geboortehuisjes hebben we bekeken en een stop gemaakt om wat te drinken.
Prachtig…ook de saamhorigheid van de mensen onderling…fijn om zo met elkaar op weg te zijn.
vrijdag 14 september
Vanmorgen werden we gewekt door de muziek via de mondharmonica van Paula en Rien. Gezellig werd gezongen ‘word wakker het zonnetje is al op’, terwijl de zon nog niet eens op was….half 7. Na douchen en ontbijt gingen Marianne en Paula nog even een klok (met prachtige muziek er ook nog in) kopen voor Jos….Rita ging nog even foto’s maken van de kathedraal want via de iPad was dat nog niet gedaan. Om 8 uur vertrok de bus naar Burgos.
Na de bezinnende start van de dag ging de tocht snel richting Spanje.
Rond 12 uur stopten we vlak voor de Portugees-Spaanse grens om wat te eten…daarna kwamen we nog langs Ciudad Rodrigo…een prachtige vesting…waarvan een foto vanuit de bus werd gemaakt.
In Salamanca mochten we wat rondkijken….Plaza Mayo, huis met de schelpen, de oude en nieuwe kathedraal.
We keken wat rond in deze mooie stad, met geschiedenis, waar de meesten ook even op een terrasje gingen zitten en bv een sangria nuttigden….we kochten ook allemaal kikkertjes…want Salamanca is de stad van de kikkers.
Rond 17 uur weer verder op weg naar Burgos. Een forse rit waarop Henk Schruer nog gedichten in het twents voorlas van pastoor van Meurs…dat brak de tijd. Jos vertelde onderweg een en ander over waar we langs kwamen: de stad Avilla, ook de hoofdstad van het district Valladolid…Columbus woonde hier en ligt hier ook begraven.
We kregen van Jos nog een puzzel om onze hersenen te kraken. En dat lukte….want gekraakt werd er…
Rond 19.30 uur kwamen we weer in het bekende hotel in Burgos aan….spullen naar de kamers enne…eten!
zaterdag 15 september
We mochten al vroeg ons bed uit vanmorgen: al om 6.10 uur ging de wekker om vroeg te eten en met koffers en alle spullen op weg te gaan. Rond 7.45 uur vertrokken we om richting Pyreneeën te gaan. De dagelijkse bezinning daar begonnen we de dag weer mee.
Het was eerst donker, de zon kwam op, mistige perioden en bewolking.
Een kopje koffie maakte ons wat meer wakker. Paula had weer voor iets bij de koffie gezorgd. We zagen een video van de VNB over Lourdes en Jos gaf nog wat toelichting. De haute Pyreneeën waarin col d’aspin, tourmalet ed. liggen.
We gingen de Spaans- franse grens over.
De lunch gebruikten we nabij Aire d’hastingues, waar ook een museum was over compostella-gangers. Hier kruisen vier verschillende routes naar Santiago de Compostella.
We gingen door en rond 13.30 uur kwamen we in Bartres aan. 13 mensen gingen per voet langs het kerkje, de begraafplaats aldaar op weg naar Lourdes. Maar er was onduidelijkheid over de route waardoor de tocht wat langer werd. Ze kwamen pas rond 16 uur bij het hotel aan.
De anderen waren per bus gegaan en eerder in hotel Irlande aangekomen en hadden later een rondleiding door de heiligdommen.
We hebben heerlijk gegeten en na het eten zijn we naar de lichtprocessie gegaan….veel mensen, veel licht…fantastisch mooi en indrukwekkend.
Nog een rondje langs de grot, een drankje in een kroegje en lekker naar bed.
zondag 16 september
Vanmorgen mochten we rond 7 uur uit bed, omdat we hier een druk programma hebben. Na het ontbijt naar de Michaelkapel voor de eucharistieviering waarin pastoor Jürgen Jansen voorging. Ans en Ko werden in het zonnetje gezet vanwege het feit dat vandaag de exacte dag van hun 35-jarige huwelijk is. Emoties mochten ook ruimte krijgen bij de intenties en voorbeden die aan het eind van de viering werden genoemd. Rita gaf in het bijzonder Ans en Ko de zegen….
Daarna bezochten we onder de deskundige leiding van Jos de rozenkransbasiliek, liepen we langs (en even in) de Pius X en dronken met elkaar koffie bij Jeanne d’Arc. Daarna volgde een rondleiding door de stad met speciale aandacht aan het geboortehuis van Bernadette, de molen, de kerk waar ze gedoopt is. In de middag mocht ieder zijn/haar eigen weg gaan….winkelen, wandelen, kaarten schrijven, kijken, bidden bij de grot…genoeg mogelijkheden hier…
Boodschappen werden ingekocht, de kruisweg gelopen, lekker geluncht en ’s avonds liepen nog een aantal mensen mee in de lichtprocessie…enne vroeg naar bed…morgen weer vroeg op….
maandag 17 september
Al heel vroeg werden we gewekt om – na het ontbijt- op weg te gaan. Het was nog donker om 7 uur toen de chauffeur de bus door de smalle straatjes van Lourdes laveerde om ook dit heiligdom vaarwel te zeggen. Toen de bus eenmaal op de grote weg was, werdde dagopening door Rita verzorgt. We zongen onze stembanden los.
Het vroege uur van opstaan was merkbaar in de bus….er werd weinig gepraat…veel gegaapt…en er werden dutjes gedaan.
Na alle indrukken…alle vermoeiende wandelingen…nu wat rust….
Een sanitaire break onderweg en daarna gingen we naar Rocamadour. Prachtig gelegen tegen de rotsen aan zijn daar een kasteel, kerken en beneden een oud stadje. We bezochten de kerken, waarin de zwarte Madonna, heel oude wandschilderingen en konden daarna zelf bepalen of we naar het benedendorp gingen of niet. We gebruikten een lunch -naar eigen behoefte- en wandelden wat rond, maakten foto’s. Het was prachtig daar, mede door de strakblauwe lucht en de zon die heerlijk scheen.
Rond 14.45 uur vertrok de bus weer richting Vierzon door het prachtige landschap van de Dordogne…We hadden nog een korte uitstap- en plaspauze voorbij Limoges waarna we doorreden naar Vierzon. Daar kwamen we om ongeveer 19 uur aan…lekker eten en nog een. Rondje de stad in. Een lange reisdag met een prettige onderbreking in Rocamadour. En morgen het laatste stukje naar huis toe!
dinsdag 18 september
Vroeg wakker gemaakt om na het ontbijt op weg te gaan. We kregen deze ochtend een echt frans ontbijt, hetgeen inhoudt: geen kaas en vlees op het stokbrood…maar alleen jammetjes. Op de snelweg aangekomen was het moment van bezinning door Rita weer daar.
Jos deelde nog de ‘finale’ puzzel uit; we zochten ons rot naar alle spreekwoorden en gezegden…maar het zorgde er wel voor dat de tijd snel verliep.
Voor Parijs gingen we even uit de bus voor koffie en een sanitaire stop.
De lunch gebruikten we een stukje ten noorden van Parijs.
De gelden voor de koffie, thee en ander drinken werden afgerekend. De oplossing van de puzzel werd door Jos uitgebreid teruggerapporteerd. Dit bracht veel hilariteit te weeg.
De prijsuitreiking vond plaats van de puzzel..vele prijzen werden uitgedeeld…o.a. een tientje van de rozenkrans, een speld van de VNB, een pen van Fatima..etc.
Na de break las Ria een mooi gedicht voor:
MIJN BELEVENIS VAN DE BEDEVAARTREIS
Ik ben niet katholiek maar protestant,
en vouw net als ieder ander mijn hand.
Alleen sla ik geen kruisje
maar God is ook in ons huisje.
Deze reis met jullie was een feest
en is voor mij heel waardevol geweest.
Ik heb geprobeerd mij aan te passen
en mij door de rituelen laten verrassen.
Ik heb genoten van het zingen en bidden met elkaar
al was het soms heel zwaar.
Ik had verdriet toen mijn maatje mij verliet;
wij gingen samen op weg, jammer zij had pech.
Tillen kon het allemaal niet verwerken
dat heeft iedereen kunnen merken.
Alle lof voor Rita, Paula en Jos, zulke mensen kom je niet veel tegen op je pad;
wij hebben dat geluk gehad.
Zo goed als Peter met de bus rijdt
zo hebben zij ons deze reis begeleid.
Ik heb mij heel erg veilig gevoeld met deze mensen
en wil hen dan ook bedanken en veel liefde wensen.
Ook wil mijn reisgenoten een compliment geven,
het was goed om deze dagen met jullie te beleven.
Met lopen moest ik soms wat steunen,
altijd een arm om op te leunen.
Zowel de dames als de heren
dat kon ik erg waarderen.
Zo liefdevol en gezellig met elkaar,
dat is iets wat ik in mijn hart bewaar.
Maar de grootste eer, komt Oekraïne aan onze Heer.
Alle zegen komt van boven, laten wij dit blijven geloven.
Het gaat allen goed, van mij een liefdevolle groet, Ria
Ook werd de chauffeur bedankt…Ook Paula, Jos en Rita werden bedankt door Riet, namens alle pelgrims…en kregen een envelop met inhoud als dank.
Henk Schruer had nog een mooi gedicht van Guido Gezelle en een van Alice Nahon:
AVOND
’t Is goed in ‘ t eigen hart te kijken
nog even voor het slapen gaan.
Of ik van dageraad tot avond
geen enkel hart heb zeer gedaan.
Of ik geen ogen heb doen schreien,
geen weemoed op een wezen lei
of ik aan liefdeloze mensen
een woordeke van liefde zei.
En vind ik in het huis van mijn harten
dat ik een droefenis genas
dat ik mijn handen heb gewonden
rondom een hoofd dat eenzaam was
dan voel ik op mijn jonge lippen
die goedheid als een avondzoen
’t Is goed in ’t eigen hart te kijken
en zo zijn eigen toe te doen.
we waren op tijd…volgens het schema zelfs te vroeg…maar konden terecht bij De Gouden Leeuw in Zevenbergschenhoek…waar we een heerlijke maaltijd voorgeschoteld kregen. En toen…op naar Open Hof. Een paar Brabanders hadden al afscheid genomen, daar zij directer naar huis gingen…
Er stonden mensen die welkom heten, maar Ko en Ans gingen met de chauffeur nog naar Rosmalen…het was goed….fantastische dagen!